Με το ποδήλατο να κερδίζει έδαφος καθημερινά στις προτιμήσεις των πολιτών ως μέσο καθημερινής μετακίνησης σε Ευρώπη και Αμερική, αποτελώ τακτικά αποδέκτη γεμάτων βεβαιότητα δηλώσεων του τύπου:
Κείμενο: Σπύρος Παπαγεωργίου, εκδότης περιοδικού ΜΒΙΚΕ
«Στην Αθήνα δεν γίνεται… μας λείπει η κουλτούρα… η πόλη είναι γεμάτη ανηφόρες… Κάνει ζέστη».
Και φυσικά το πάντα αποτελεσματικά αποτρεπτικό: «Στην Αθήνα κινδυνεύεις…». «Μα σε όλο τον… πλανήτη έχουν αντίστοιχα προβλήματα», έρχεται φυσική η απάντηση. «Εδώ είναι αλλιώς!» Μας αρέσει να πιστεύουμε πως έχουμε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε σχέση με τους υπόλοιπους. Μας κάνει να νιώθουμε μοναδικοί.
Είτε είμαστε πολύ έξυπνοι ή πολύ κουτοί είτε αμόρφωτοι ή συνεχιστές του χρυσού αιώνα, απείθαρχοι ή πρόβατα – πάντως, είμαστε διαφορετικοί. Τι είναι ο άλλος; Καμία σχέση! Και αυτό αποτελεί από μόνο του μία θαυμάσια δικαιολογία για να αποφεύγουμε να παραδεχτούμε τα πραγματικά αίτια, που συνήθως είναι η άγνοια και η απροθυμία για οτιδήποτε νέο.
Το θέμα της χρήσης του ποδηλάτου δεν είναι πολύ διαφορετικό από όλα τα υπόλοιπα προβλήματα που μας ταλαιπωρούν. Και έχει επιπλέον ένα ακόμη χαρακτηριστικό: «Και πώς το κάνουμε δηλαδή;» Θα ρωτήσει κάποιος. «Όπως όλος ο κόσμος!» Κυριολεκτικά.
Υπάρχουν πέντε απλά βήματα που αφορούν τη συμπεριφορά του πολίτη:
1. Σεβασμός και τήρηση του ΚΟΚ από όλους όσοι χρησιμοποιούν τους δρόμους – διότι τότε οι κίνδυνοι ελαχιστοποιούνται. Ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση των ορίων ταχύτητας. Το όριο στους κεντρικούς δρόμους – Πατησίων, Πανεπιστημίου, κ.λπ. είναι 50 και όχι «όσο πάει». Αν το αυτοκίνητο δίπλα σου κινείται με 50 και όχι με 80, τότε δεν είναι τόσο τρομακτικό.
2. Έμφαση στις κοντινές αποστάσεις. Είναι πιο λογικό και εφικτό να έχεις 10.000 πολίτες να κάνουν 2 χλμ. την ημέρα παρά 2000 να κάνουν από 10 – απλά μαθηματικά.
3. Επιλογή του σωστού ποδηλάτου – αν νομίζει πως, δίνοντας 1000 ευρώ για ποδήλατο, θα ποδηλατείς περισσότερο στην πόλη, κάνεις λάθος! Επίσης, οι αναρτήσεις ή τα carbon πλαίσια είναι για τα βουνά ή τους αγώνες και όχι για να πας για καφέ. Ένα ποδήλατο κατάλληλο για προπόνηση ή ποδηλασία βουνού είναι εντελώς ακατάλληλο για ποδηλασία στην πόλη. Σωστό ποδήλατο σημαίνει περισσότερο ποδήλατο!
4. Πάρε τον ποδηλατόδρομο! Ποδηλατόδρομοι υπάρχουν. Αρκετοί. Δεν είναι τέλειοι αλλά υπάρχουν. «Και ποιος θα μου πει εμένα από πού θα πάω; Εγώ είμαι έξυπνος, θα πάω από τον δρόμο!» Και οι ποδηλατόδρομοι δεν χρησιμοποιούνται και η πολιτεία δεν αντιλαμβάνεται την ανάγκη δημιουργία νέων. Παρ’όλα αυτά…
5. Ποδηλατόδρομος είσαι και φαίνεσαι! Και 100 χρήστες ποδηλάτου στο δρόμο ορίζουν αυτόματα ποδηλατόδρομο! Και έπειτα, θα έρθουν αναγκαστικά και οι υποδομές.
Και άλλα πέντε που αφορούν τις αποφάσεις της πολιτείας:
1. Κατανόηση του γιατί ποδήλατο! Δεν πρόκειται για «χατίρι» απέναντι σε 10 γραφικούς. Είναι θέμα επιβίωσης των πόλεων! Είναι θέμα οικονομικό. Έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον. Είναι η πιο απλή λύση σε μερικά από τα πιο σύνθετα προβλήματα. Ακόμα να το καταλάβεις;
2. Απλές υποδομές για αρχή: αρκετές θέσεις στάθμευσης σε σημεία που εξυπηρετούν τον χρήστη ποδηλάτου. Σηματοδότηση, ανάδειξη διαδρομών.
3. Σχεδιασμός δικτύου φιλικών προς το ποδήλατο διαδρομών. Το ξέρεις ότι από την Ομόνοια μπορείς να πας στο Μουσείο της Ακρόπολης χωρίς να πατήσεις «δρόμο με αυτοκίνητα»; Το ξέρεις πως μπορείς να πάρεις το τρένο και να ανέβεις το πρωί της Κυριακής στην Κηφισιά για μία βόλτα στους ποδηλατοδρόμους; Και πολλά ακόμα…
4. Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. Ουσιαστική ανάπτυξη χωρίς ουσιαστικές υποδομές – μην το ψάχνεις, η λύση λέγεται «προφυλαγμένοι ποδηλατόδρομοι» δεν γίνεται. Αλλά δεν είναι το πρώτο βήμα. Όσο λοιπόν περισσότεροι πολίτες θα επιλέγουν το ποδήλατο για τις κοντινές και «εύκολες» μετακινήσεις τους, μία ομάδα θα εργάζεται παράλληλα για το σχεδιασμό υποδομών. Να σας πούμε ένα μυστικό; Δεν χρειάζεται καν να δουλέψουν! Είναι ήδη σχεδιασμένο ένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων από ΕΜΠ και τη Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας και αρκεί απλώς κάποιος να τους υλοποιήσει!
5. Εκπαίδευση. Εντάξει, ο ενήλικας που μεγάλωσε με το όνειρο του ακριβού αυτοκινήτου που κάνει τα βλέμματα να γυρνάνε και όλους να τον προσέχουν είναι… δύκολη περίπτωση. Τα παιδιά, όμως, οι νέοι είναι η ελπίδα για το μέλλον. Ας τους εξηγήσουμε λοιπόν με απλά και κατανοητά λόγια γιατί το αγαπημένο τους παιχνίδι είναι αυτό που δεν πρέπει να αποχωριστούν μεγαλώνοντας… Δεν είναι και λίγο!
Γιατί όλα αυτά; Μα είναι απλό: επειδή έχει αποδειχτεί – δεν είναι θέμα συζήτησης – πως μία πόλη δεν μπορεί να λειτουργήσει όταν η μόνη επιλογή στις μετακινήσεις είναι το Ι.Χ.
Αναδημοσίευση από την Καθημερινή